Selen là một khoáng chất vi lượng cần thiết cho cơ thể hằng ngày và là thành phần của hơn 20 loại selenoprotein đóng vai trò quan trọng trong sinh sản, chuyển hóa hormone tuyến giáp, tổng hợp DNA và bảo vệ khỏi tổn thương oxy hóa và nhiễm trùng.
1. PHÂN LOẠI SELEN
Selen trong tự nhiên tồn tại ở 2 dạng vô cơ và hữu cơ:
- Selen vô cơ (selenate và selenite) thường trong đất trồng, sử dụng rất độc, không được sử dụng là nguồn bổ sung cho cơ thể. Các triệu chứng ngộ độc như đau bụng, buồn nôn, mệt mỏi, kích thích thần kinh, nghiêm trọng có thể dẫn tới xơ gan, phù phổi và tử vong.
- Selen hữu cơ (selenocysteine và selenomethionine) được tạo thành từ selen vô cơ qua quá trình hấp thu, chuyển hóa (phản ứng oxy hóa khử) của thực vật và động vật. Selen hữu cơ an toàn , rất tốt cho sức khỏe và được sử dụng để bổ sung cơ thể.
2. TÁC DỤNG CỦA SELEN HỮU CƠ
Selen hữu cơ chỉ cần một lượng nhỏ hằng ngày nhưng đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình hoạt động, trao đổi chất của cơ thể. Tác dụng của selen có thể kể tới:
- Bảo vệ tuyến giáp, tăng sản xuất hormone tuyến giáp, giảm nguy cơ viêm tuyến giáp tự miễn, suy giáp và bệnh Hashimoto
- Chống oxy hóa, chống viêm
- Chống viêm, tăng cường hệ thống miễn dịch, phục hồi sức khỏe
- Bảo vệ hệ tim mạch
- Giảm nguy cơ mắc ung thư
- Giảm stress, cải thiện tình trạng mất trí nhớ ở người mắc bệnh Ailzheimer
3. THIẾU HỤT SELEN HỮU CƠ
Thiếu hụt selen hữu cơ trong các nghiên cứu có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe, bao gồm tử vong do viêm nhiễm, vô sinh, chức năng miễn dịch kém và suy giảm nhận thức. Nguyên nhân của thiếu hụt có thể do:
- Không ăn thực phẩm chứa selen thường xuyên
- Thực phẩm trồng trên đất hàm lượng selen thấp
- Do một số bệnh lý ảnh hưởng tới hấp thụ, chuyển hóa.
Mặc dù không nghiêm trọng nhưng các triệu chứng thiếu hụt có thể bao gồm các vấn đề sinh sản, yếu cơ, mệt mỏi, sương mù não, rối loạn chức năng tuyến giáp và rụng tóc.
4. NGUỒN CUNG CẤP SELEN HỮU CƠ
Theo khuyến cáo, lượng tiêu thụ selen trung bình hàng ngày đối với người lớn là 55 microgam. Những loại thực phẩm có hàm lượng selen cao mà chúng ta có thể bổ sung hằng ngày như:
- Các loại ngũ cốc: gạo lứt, bột yến mạch, bánh mì,…
- Các loại đậu, nấm
- Thịt gà, ức gà, thịt bò, gan bò
- Tôm, cá ngừ, hàu
- Trứng
Lượng selen có trong thực phẩm thay đổi tùy thuộc vào điều kiện môi trường, vì vậy chúng ta nên bổ sung đa dạng các nguồn chứ không riêng một nguồn nhất định.
5. SELEN HỮU CƠ CÓ TRONG ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO
Theo một số nghiên cứu khoa học, đông trùng hạ thảo (Cordyceps militaris) có khả năng chuyển hóa selen vô cơ thành selen hữu cơ (selenocystine, selenomethionine). Nó có thể được sử dụng như một nguồn bổ sung selen trong khẩu phần ăn hằng ngày, góp phần nâng cao sức khỏe của con người.
Ngoài ra, sự hiện diện của selen sẽ làm tăng đáng kể dược tính vốn có của nấm Cordyceps militaris như hoạt tính kháng oxy hóa, kích thích miễn dịch và đặc biệt là kháng ung thư.
Các sản phẩm hector sâm, hector viên nang với thành phần đông trùng hạ thảo có thể cung cấp được phần nào selen cho cơ thể. Vì vậy, chúng ta nên sử dụng 1-2 lọ hector sâm hoặc 1-2 hector viên nang hằng ngày để cho hiệu quả tốt nhất.
Xem thêm:
Vitamin, khoáng chất nào giúp tăng cường hệ miễn dịch của bạn?
Sử dụng Hector Sâm bao lâu thì hiệu quả?
Tài liệu tham khảo:
[1] Tran, T. M., Pham, D. T., Le, P. Q., & Dinh, H. M. (2016). Study on the selenium absorptive ability of Ophiocordyceps sinensis fungus in liquid cultures. Science and Technology Development Journal, 19(4), 53-61.
[2] Hu, T., Liang, Y., Zhao, G. et al. Selenium Biofortification and Antioxidant Activity in Cordyceps militaris Supplied with Selenate, Selenite, or Selenomethionine. Biol Trace Elem Res 187, 553–561 (2019)
[3] https://ods.od.nih.gov/factsheets/Selenium-HealthProfessional/#h3
[4] https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/selenium/
[5] https://www.healthline.com/nutrition/selenium-benefits#Best-dietary-sources-of-selenium
[6] https://draxe.com/nutrition/selenium-benefits/
[7] https://draxe.com/nutrition/selenium-foods/