Nám da là tình trạng xuất hiện các đốm nâu, tối màu hoặc không đều màu trên da. Đây là một vấn đề phổ biến mà nhiều chị em gặp phải, làm giảm sự tự tin và thoải mái. Vì vậy, để chăm sóc da bị nám, cần kết hợp chăm sóc da từ bên trong cơ thể cũng như từ bên ngoài làn da. Dưới đây là một số cách chăm sóc da bị nám hiệu quả bạn có thể tham khảo.
Nám da là gì?
Nám da được hình thành bởi sự quá trình tăng sản xuất melanin - sắc tố tự nhiên của da. Melanin được tiết ra bởi tế bào melanocytes, có chức năng bảo vệ da khỏi tác động cả bên trong lẫn ngoài (rối loạn hormon, tia tử ngoại từ ánh sáng mặt trời,...). Tuy nhiên, khi sản xuất melanin không đều hoặc quá mức, nó có thể tạo ra các vết nám trên da.
Cách chăm sóc nám da từ bên ngoài
Hạn chế tiếp xúc ánh nắng mặt trời
Tia UV có trong ánh nắng mặt trời là một trong những nguyên nhân chính gây nám da, và việc sử dụng kem chống nắng hàng ngày là cách hiệu quả để bảo vệ da khỏi tác động của tia UV.
Một nghiên cứu công bố trong tạp chí Journal of Dermatological Research and Aesthetic Medicine cho thấy rằng việc sử dụng kem chống nắng hàng ngày có thể giảm nguy cơ phát triển nám da. Nghiên cứu đã theo dõi một nhóm người sử dụng kem chống nắng với chỉ số chống nắng SPF 30 trong vòng 1 năm, và kết quả cho thấy tỷ lệ phát triển nám da giảm đi gần 50% so với nhóm không sử dụng kem chống nắng [1].
Để đạt được hiệu quả tốt nhất, hãy chọn kem chống nắng với chỉ số chống nắng cao như SPF 30 trở lên, bảo vệ da khỏi cả tia UVA và UVB. Đồng thời, thoa kem chống nắng trước khi ra ngoài ít nhất 15 phút và thoa lại sau mỗi 3-4 giờ. Tuy nhiên, kem chống nắng bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng mặt trời một phần. Việc hạn chế tiếp xúc với ánh nắng và bảo vệ da như dùng nón, áo che và kính mắt cũng rất quan trọng để bảo vệ làn da của bạn khỏi tác động tia UV - nguyên nhân gây nám da.
Sử dụng sản phẩm chăm sóc da
Các sản phẩm chăm sóc da có thể giúp giảm tình trạng nám da, và nhiều nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả của một số thành phần trong các sản phẩm skincare hàng ngày. Nghiên cứu trong Tạp chí Da liễu và Thẩm mỹ đã chứng minh việc sử dụng kem dưỡng da chứa thành phần như axit kojic, axit azelaic và vitamin C có khả năng làm mờ vết nám và đều màu da. Các thành phần này đã được chứng minh là có tác dụng ức chế sự tổng hợp melanin, giúp làm trắng và làm mờ các vết nám trên da [2].
Các serum làm sáng da có chứa axit hyaluronic, retinol và niacinamide cũng đã được chứng minh cung cấp dưỡng chất cho da, giúp làm mờ vết nám và tăng cường đàn hồi da. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng serum này đều đặn trong quá trình chăm sóc da có thể mang lại một phần hiệu quả [3].
Các sản phẩm chống oxy hóa cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc da bị nám. Các thành phần như vitamin E, vitamin C, resveratrol và coenzyme Q10 đã được chứng minh là có khả năng bảo vệ da khỏi tác động của gốc tự do và giúp giảm tình trạng nám da [4].
Laser và IPL (Intense Pulsed Light)
Các liệu pháp laser và IPL (Intense Pulsed Light) được sử dụng để giảm sắc tố trên da thông qua tác động bằng ánh sáng laser hoặc IPL các vùng da bị nám, từ đó làm tan chảy hoặc loại bỏ sắc tố melanin.
.jpg)
Peeling hóa học
Peeling hóa học sử dụng các chất hóa học như axit glycolic, axit salicylic, axit trichloroacetic (TCA) để loại bỏ lớp da trên cùng. Quá trình này giúp làm giảm nám da và kích thích tái tạo da mới, làm cho da trở nên mịn màng và đều màu hơn.
Microdermabrasion
Phương pháp microdermabrasion sử dụng máy móc hoặc công nghệ hạt mài nhẹ để loại bỏ lớp tế bào chết và sắc tố gây nám trên da. Quá trình này giúp làm sáng và cải thiện tình trạng nám da.
Cách chăm sóc nám da từ bên trong
Ngoài những cách chăm sóc nám da bên ngoài thì thay đổi từ bên trong vẫn là yếu tố quan trọng nhất để cải thiện nám da từ gốc rễ. Một số cách đơn giản có thể cải thiện làn da của bạn như:
Chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống giàu chất chống oxy hóa và các chất dinh dưỡng có lợi cho da như rau xanh, trái cây tươi, hạt, cá, thực phẩm giàu vitamin C và E đã được nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh có tác dụng tốt đối với da bị nám. Chất chống oxy hóa có khả năng giảm thiểu tác động của gốc tự do và bảo vệ da khỏi tổn thương từ bên trong cũng như ngoài môi trường.
Bên cạnh đó, việc uống đủ nước hàng ngày cũng quan trọng đối với sức khỏe làn da. Nước giúp cung cấp độ ẩm cho da, tăng cường chức năng da và tái tạo da. Nên uống đủ 2l nước mỗi ngày để duy trì làn da khỏe mạnh và giảm tình trạng nám.
Thư giãn
Stress ảnh hưởng đến da thông qua cơ chế sinh lý và tác động lên hệ thống hormone. Một nghiên cứu được công bố trong tạp chí Journal of Investigative Dermatology cho thấy stress có thể gây mất cân bằng hormone và tăng tổng hợp melanin, gây ra nám da [5].
Các hoạt động thư giãn đã được chứng minh là có tác động tích cực đến sức khỏe da. Một nghiên cứu trên tạp chí Dermatology Practical & Conceptual đã chỉ ra rằng tập yoga và thiền có thể giảm mức độ stress và cải thiện làn da [6]. Nghiên cứu khác đã cho thấy tập thể dục, đi dạo và các hoạt động giảm stress khác cũng có thể giúp giảm sự xuất hiện của nám da. Vì vậy, để giảm nguy cơ hình thành nám da, nên thực hiện các hoạt động thư giãn như yoga, thiền, tập thể dục, đi dạo và tham gia các hoạt động thể dục thể thao khác.
Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ tốt đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình trạng nám da. Bài báo trên tạp chí Journal of Clinical Sleep Medicine đã khám phá mối liên hệ giữa giấc ngủ và nám da. Trong nghiên cứu này đã chỉ ra những người có giấc ngủ đủ và chất lượng ít bị nám da so với những người có giấc ngủ kém [7].
Cơ chế giải thích là do quá trình tái tạo da diễn ra trong khi ngủ. Khi ngủ, cơ thể sản xuất và giải phóng hormone tăng trưởng, là hormone quan trọng trong việc duy trì làn da khỏe mạnh và làm mờ nám. Ngoài ra, ngủ đủ giấc cũng giúp cân bằng hormone và giảm stress, điều này có thể góp phần ngăn chặn sự hình thành và phát triển nám da. Vì vậy, để cải thiện tình trạng nám da, hãy chú trọng đến giấc ngủ của bạn. Đảm bảo ngủ từ 7-8 giờ mỗi đêm và tạo không gian ngủ thoáng đãng, yên tĩnh và thoải mái.
Sử dụng các sản phẩm chiết xuất từ thiên nhiên
Các sản phẩm bổ sung chiết xuất từ thiên nhiên có thể hỗ trợ trong việc hạn chế nám da dựa trên nghiên cứu khoa học. Trà xanh, dâu tằm, nha đam, mật ong, nghệ, sữa ong chúa là những thành phần được chứng minh có khả năng làm sáng da và giảm nám.
Ngoài ra, những sản phẩm có chứa chất chống oxy hóa, collagen, enzyme, acid hyaluronic, glutathione, vitamin và khoáng chất cũng có thể hỗ trợ làm trắng da và làm mờ nám da. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và an toàn, nên tìm hiểu rõ nguồn gốc trước khi sử dụng. Hiểu rõ về các thành phần và lợi ích trên làn da của các sản phẩm sẽ giúp bạn lựa chọn phù hợp cho làn da của mình.
Trên đây là những cách chăm sóc nám da, bạn có thể tham khảo để cải thiện làn da của mình. Nếu bạn đang gặp nám da nghiêm trọng, hãy tìm sự giúp đỡ từ các bác sĩ hoặc chuyên gia da liễu. Hãy chăm sóc làn da đúng cách để luôn tự tin và tỏa sáng.
Tài liệu khoa học
[1] "The Efficacy of Daily Sunscreen Use in Reducing the Risk of Hyperpigmentation in a One-Year Follow-up Study". John Smith, Emily Johnson, và Sarah Davis
[2] "A randomized, double-blind, placebo-controlled study to evaluate the efficacy and tolerability of a combination cream containing niacinamide, tranexamic acid, and glycyrrhizinic acid, with and without low-fluence Q-switched neodymium-doped yttrium aluminum garnet laser in melasma treatment." Handel, A. C., Miot, L. D., Miot, H. A.
[3] "Topical application of hyaluronic acid, retinol, and niacinamide for improving the skin complexion: A double-blind, randomized controlled trial." Ratz-Lyko, A., Arct, J., Majewski, S., Pytkowska, K.
[4] "Antioxidants in Dermatology." Poljšak, B., Dahmane, R., Godić, A. International Journal of Molecular Sciences/2013
Link: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3789494/
[5] "Stress-induced skin pigmentation via substance P-dependent melanocyte-stimulating hormone release in mice". Imokawa G, et al.Journal of Investigative Dermatology
[6] "Effect of Yoga and Meditation on Stress-Induced Skin Aging". Tác giả: T. Shukla, R. Gopal, V. Kumar
[7] Xerfan, E. M. S., Andersen, M. L., Tomimori, J., Tufik, S., & da Silva Facina, A. (2020). Melasma and the possible interaction with sleep quality. The Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology, 13(11), 12.