Chùm ngây – một “siêu thực phẩm” ngày càng trở nên phổ biến gần đây, đã được nhiều chuyên gia dinh dưỡng đánh giá là một loại cây rất tốt đối với sức khỏe bởi nhiều lợi ích đem lại
1. Đặc điểm chung
Tên khoa học: Moringa oleifera
Tên tiếng Việt: Chùm ngây, Ba đậu dại, cây cải ngựa, cây dùi trống, cây dầu bel
Tên tiếng Anh: Drumstick tree, Horseradish tree, Bel-oil tree
Chùm ngây là cây thân gỗ thuộc Chi Chùm ngây (Moringaceae), xuất xứ ở Nam Á, có giá trị dinh dưỡng, kinh tế cao, được khai thác và sử dụng ở nhiều nơi trên Thế Giới. Mặc dù tác dụng của cây chùm ngây mới được các nhà khoa học hiện đại phát hiện giá trị gần đây, nhưng chúng đã được người Ai Cập, La Mã, Hy Lạp sử dụng từ thời cổ đại vì đặc tính chữa bệnh.
Chiều cao của cây tùy vào thời gian phát triển của nó, 1 tuổi có thể cao tới 5-6m, từ 3-4 tuổi trở lên cao từ 5-10m. Thân cây chùm ngây có màu trắng, xuất hiện các khe rãnh. Lá cây dạng kép, màu xanh, mọc đối xứng nhau, dài từ 30-60cm. Hoa của nó có màu trắng, thường mọc thành từng cụm, nở rộ trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 6.
Cây chùm ngây có quả màu nâu, chiều dài quả là 30-50cm, đường kính từ 1.5-2.5cm. Bên trong quả chứa hạt, màu nâu, xung quanh có màng bọc bao phủ với chiều dài 1.5-2.5cm, đường kính 1-1.4cm.
Ở Việt Nam, chùm ngây được người dân trồng nhiều ở các tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận, An Giang, Phú Quốc,…
2.Giá trị dinh dưỡng
Đặc biệt, Cây chùm ngây chứa rất nhiều năng lượng và có khả năng cung cấp đáng kể các chất vitamin(A, B, C…) nhiều loại khoáng chất (Canxi, Sắt, Magie, Mangan, Phốt pho, Kali, Natri, Kẽm), chất béo, chất đạm…
- Hàm lượng Vitamin C gấp 7 lần cam.
- Hàm lượng canxi gấp 4 lần sữa.
- Hàm lượng Vitamin A gấp 4 lần cà rốt.
- Hàm lượng protein gấp 2 lần yogurt
- Hàm lượng kali gấp 3 lần chuối
3. Công dụng tuyệt vời
Dựa vào các thành phần dinh dưỡng trên, các nhà khoa học đã nghiên cứu và phát hiện ra chùm ngây có nhiều công dụng tuyệt vời sau:
Ngừa ung thư: Lá chùm ngây rất giàu chất chống oxy hóa, vitamin C, kẽm và các hoạt chất khác có thể chống lại các gốc tự do, một số chất có thể gây ung thư và gây tổn thương DNA trong tế bào. Loại lá này cũng chứa niazimicin, một hợp chất ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim: Chùm ngây có tác dụng hạ cholesterol giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Ngoài ra, các chất chống oxy hóa mạnh trong chiết xuất lá có thể giúp ngăn ngừa tổn thương tim và cũng được chứng minh là giúp duy trì một trái tim khỏe mạnh.
Bảo vệ gan: Lá chùm ngây có chứa sillymarin có thể làm tăng chức năng men gan. Nó cũng bảo vệ gan khỏi tổn thương sớm có thể gây ra do việc tiêu thụ thực phẩm giàu chất béo…
Giảm lượng đường trong máu: Chùm ngây được biết đến như một loại thảo dược rất tốt đối với những bệnh nhân bị đái tháo đường. Lý giải cho điều này có thể là do các hợp chất thực vật isothiocyanates trong lá chùm ngây giúp giảm lượng đường huyết cũng như lượng protein và đường trong nước tiểu.
Giảm huyết áp cao: Lá của thảo dược chứa isothiocyanate và niaziminin, các hợp chất giúp ngăn chặn tình trạng động mạch bị dày lên, gây ra tình trạng cao huyết áp.
Tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện quá trình trao đổi chất của cơ thể: các hoạt chất chống oxy hóa, vitamin C và kẽm có trong lá chùm ngây có thể giúp cải thiện các hoạt động tế bào miễn dịch. Nhờ đó, hệ miễn dịch làm tốt vai trò là rào cản ngăn virus, vi khuẩn hoặc các gốc tự do đi vào cơ thể.
Ngừa thiếu máu: Bạn có biết 100g bột lá khô chứa khoảng 28mg sắt, cao hơn so với lượng sắt trong thịt bò và các loại thịt động vật khác. Do đó, việc ăn loại rau này rất hữu ích cho các bệnh nhân thiếu máu do thiếu sắt.
Hỗ trợ điều trị sỏi thận: Với đặc tính giúp lợi tiểu, lá chùm ngây có thể giúp cơ thể bạn phá hủy sỏi thận và loại bỏ tinh thể hình thành sỏi.
Nuôi dưỡng làn da và mái tóc khỏe mạnh: Dầu từ hạt chùm ngây rất hữu ích trong việc bảo vệ tóc chống lại các gốc tự do, giữ tóc luôn sạch sẽ và khỏe mạnh. Không chỉ chứa sitokinin, một loại hormone có thể giữ làn da khỏe mạnh, nó còn chứa nhiều vitamin C, chất chống oxy hóa giúp bảo vệ da tránh khỏi vấn đề lão hóa.
Chữa táo bón: Lá có chứa nhiều chất xơ hòa tan và không hòa tan có tác dụng ngăn ngừa và chữa táo bón. Vì vậy, nếu gặp phải vấn đề này, bạn hãy dùng rau để nấu canh thường xuyên.
Tăng cường khả năng hồi phục của cơ thể: Chùm ngây là nguồn bổ sung các dưỡng chất thiết yếu giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể. Nhờ đó, cơ thể bạn chống lại sự tấn công của các bệnh như cúm, sốt cỏ khô hoặc dị ứng.
Lợi sữa: Một nghiên cứu của Corazon P Estrella, khoa Nhi thuộc Trung tâm y khoa PGH, công bố năm 2000, cho biết chiết xuất từ lá của loại thảo mộc này có thể giúp tăng hoặc thậm chí tăng gấp đôi số lượng sữa sản xuất ở phụ nữ cho con bú.
Bảo vệ cơ thể chống độc tính của asen: Một nghiên cứu chỉ ra rằng chiết xuất từ lá của chùm ngây có thể làm giảm tác dụng của asen trong thực phẩm, nước uống và đất. Asen là một độc chất có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như chứng tăng dày sừng, viêm da, bệnh tim mạch, suy thận, đái tháo đường và thậm chí một số loại ung thư.
Hỗ trợ sức khỏe não bộ: Lá chùm ngây chứa nhiều khoáng chất như sắt, kẽm và các chất chống oxy hóa… có thể bảo vệ tế bào não khỏi những tổn thương gây ra bởi các hoạt động gốc tự do nào trong cơ thể.
Giúp giảm cân: Hoạt chất isothiocyanate có trong rau có thể ngăn chặn cơ thể hấp thu chất béo hoặc cholesterol, nhờ đó giúp giảm cân hiệu quả.
Tất cả các bộ phận của cây chùm ngây như thân, lá, hoa, quả, hạt hay kể cả là rễ đều có chứa các nguyên tố vi lượng và hàm lượng khoáng chất quý giá. Thường được sử dụng làm thực phẩm trong các bữa ăn hằng ngày:
Lá, hoa chùm ngây tươi được sử dụng làm rau ăn hoặc phơi khô làm trà chùm ngây uống.
Lá và quả chùm ngây non có thể dùng để nấu canh hoặc xào, cách nấu tương tự như đậu co ve.
Hạt chùm ngây già có thể rang lên và ăn như hạt đạt phộng, hoặc có thể ép lấy tinh dầu sử dụng.
Rễ chùm ngây có thể làm gỏi ăn sống hoặc dùng như một loại gia vị.
Hoặc bạn dễ dàng cung cấp dinh dưỡng với ly trà Moringa hằng ngày, hương vị đặc trưng, màu nước xanh tự nhiên, ngoài chức năng giải khát, trà Moringa còn có giá trị dinh dưỡng cao, giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng, giúp ăn ngon, ngủ ngon.
Trà Moringa - Một tách trà, một triệu lợi ích sức khoẻ!