Mật ong từ lâu được biết đến là loại thực phẩm bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe, không có nghi ngờ gì về điều đó! Vậy mật ong được tạo ra như thế nào và công dụng của nó như thế nào chúng ta hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé.
1. Mật ong là gì? Mật ong nguyên chất là gì?
MO là sản phẩm mà con ong tạo ra bằng cách hút mật hoa hoặc dịch từ thực vật trải qua quá trình “luyện mật” trong tổ tạo thành.
MO nguyên chất là MO không pha trộn đường hoặc các hương liệu khác và được xử lý thích hợp để giữ lại các chất dinh dưỡng, enzym, vitamin, khoáng chất ban đầu.
2. Ong làm mật như thế nào?
Việc sản xuất mật ong là một quá trình gồm nhiều bước bao gồm:
Bước 1: Ong thợ tìm nguồn hút mật hoa và đưa về tổ. Mật hoa, cùng với một ít nước bọt của ong mật, được lưu trữ trong một túi đặc biệt gọi là dạ dày mật.
Bước 2: Mật hoa được nhai và truyền từ ong này sang ong khác từ 120-240 lần, các enzym của ong sẽ thay đổi độ pH và chuyển đường phức tạp thành đường đơn dễ hấp thu là glucose và fructose.
Bước 3: Ong loại bỏ một phần nước lấy mật ong sử dụng hai phương pháp khác để làm khô mật:
- Rải mật ong trên tổ ong làm tăng diện tích bề mặt bốc hơi nước
- Quạt cánh gần mật ong để tăng luồng không khí và bay hơi nhiều hơn.
Cuối cùng, mật ong sẽ có hàm lượng nước khoảng 17-20%.
Bước 4: MO được cho vào các lỗ và phủ bằng sáp ong để bảo quản
Quá trình có vẻ đơn giản nhưng để có 450gr mật ong thì ong thợ phải bay tới 2 triệu bông hoa, khoảng 88.000km và cần sự hy sinh của 768 ong thợ.
3. Công dụng sức khỏe của Mật ong
Mật ong không chỉ là sử dụng trong ăn uống mà nó còn được chứng minh có tác dụng trong chăm sóc sức khỏe và làm đẹp. Một số công dụng của MO có thể nhắc tới:
- Dinh dưỡng: MO nguyên chất chứa đường tự nhiên, nước, và khoáng chất (phốt pho, natri, canxi, kali, lưu huỳnh, magiê và clo), vitamin (vitamin B,C), phấn hoa và protein là “nhiên liệu vận hành hoàn hảo” cho hoạt động sống của cơ thể [1]
- Bảo vệ đường hô hấp: MO chống lại một số vi khuẩn đường hô hấp (Staphylococcus aureus và Streptococcus faecalis), ngoài ra MO còn được ghi nhận làm giảm tiết chất nhầy và giảm ho [3]
- Chống oxy hóa, làm đẹp: MO chứa thành phần polyphenol như flavonoid và axit phenolic là những chất chống oxy hóa mạnh [1]
- Kháng khuẩn: MO đều có hàm lượng đường cao, pH thấp ngăn cản sự phát triển của vi sinh vật. Ngoài ra enzym Glucose oxidase từ họng ong xúc tác chuyển glucose thành hydrogen peroxide giúp kháng khuẩn [2]
- Chống viêm: MO làm giảm hoạt động của COX-1 và COX-2 (là các ezyme quan trọng tạo nên các chất trung gian gây viêm), nó cũng giảm nồng độ của các prostaglandin như PGE2 , PGF2α và thromboxan B2 trong huyết tương của người bình thường do đó cho thấy tác dụng chống viêm hiệu quả [2]
- Làm lành vết thương: MO giúp giảm phù nề và tiết dịch, tái tạo nhanh chóng và ít hoặc không để lại sẹo, làm liền vết thương hiệu quả [6]
- Hỗ trợ hệ tiêu hóa: Mật ong được xem như một prebiotic do có chứa nhiều loại oligosaccharide làm tăng và hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn bifidobacterium là lợi khuẩn đường ruột [5]
4. Mật ong có dành cho người tiểu đường, ăn kiêng?
- Với những người bị đái tháo đường không chống chỉ định nhưng cũng không khuyến khích sử dụng vì dù sao MO cũng chứa hàm lượng đường nhất định. Ngoài ra một số nghiên cứu cho thấy MO còn làm tăng insulin và giảm đường huyết [4]
- Với những người ăn kiêng không nên dùng nhiều và kiểm soát chế độ dinh dưỡng, có thể sử dụng MO thay thế đường dùng hằng ngày [4]
Mật ong tuy có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe nhưng cũng cần sử dụng ở mức độ vừa phải, tránh dùng quá nhiều gây các tác dụng không mong muốn.
TLTK:
[1] Singh SP, Jadaun JS, Narnoliya LK, Pandey A. Prebiotic Oligosaccharides: Special Focus on Fructooligosaccharides, Its Biosynthesis and Bioactivity. Appl Biochem Biotechnol. 2017 Oct;183(2):613-635
[2] Markelov, V. V., & Trushin, M. V. (2006). Bee venom therapy and low dose naltrexone for treatment of multiple sclerosis. Nepal J Neurosci, 3(2), 71-7
[3] Goldman, Ran D. “Honey for treatment of cough in children.” Canadian family physician Medecin de famille canadien vol. 60,12 (2014): 1107-8, 1110.
[4] https://bit.ly/38AkPPq
[5] Bansal V, Medhi B, Pandhi P. Honey -A remedy rediscovered and its therapeutic utility. Kathmandu Univ Med J. 2005;3:305–309
[6] Gurdal M, Yucebas E, Tekin A, Beysel M, Aslan R, Sengor F. Predisposing factors and treatment outcome in Fournier's gangrene. Analysis of 28 cases. Urol Int. 2003;70:286–290
Bài viết tham khảo:
Mật ong đông trùng hạ thảo Hector
Những tác dụng tuyệt vời của Đông Trùng Hạ Thảo Ngâm Mật Ong